Winckewijert
-Raad Apeldoorn 22-09-1955 voorstelnr.516: de weg lopende van de Beeklustweg tot de Marten Orgeslaan genoemd Winkewijertlaan. In 1619 lag aan het laatste gedeelte van de Hoenderparkweg een waterplas, welke de Winkewijert werd genoemd. Vier jaar later, in 1623, werd door de holtrichter der Engelandermark, Jonker Wijnolt van Salland op deze plaats een papiermolen gesticht, welke eveneens de naam Winkewijert kreeg. In de 2e helft van de 19e eeuw werd de papiermolen als wasserij ingericht (de tegenwoordige [1955] wasserij Middelbeek, Hoenderparkweg 200), waarbij de historische naam helaas verloren ging.
- Zoete/1978 Straatsgewijs nr.74; voor de vele watermolens, die we in en om Apeldoorn gehad hebben zijn al die prachtige sprengen gegraven. Een enorm werk in die tijd en getuigend van groot vakmanschap. Dikwijls werd bij de molen nog een wijert (wijd-ruim) of vijver gegraven, om te zorgen voor een regelmatige aanvoer van water. Ook een drinkplaats voor het vee, waar een sloot plaatselijk verbreed is noemt men wel zo. 'Winke-winkel-haak-hoek' (winkelhaak). 'Wijert-wijde akker'. Om deze oude papiermolen, nu een wasserij, maakte de Hoenderparkweg vroeger een 'haakse' bocht en daarom werd de 'wijert' de Winckewijert' en werd hiernaar weer de straat genoemd.
Foto: Peter Koldewijn 1976
Foto: kaart "vrienden van de veluwse
Waterradmolens" seriie 2-19. Bovenslag papiermolen Anno 1623, 1885 verbouwd tot stoomwasserij. Voorjaaar 1986 verbrand.
Wasserij 1910.
Achter: Willem Hutsel, Gerrit Slijkhuis, Van Kampen en Gerrit Rietberg.Voor: Klopman, Grietje Hulleman, 2 onbekende vrouwen, Van Kampen, Heezeman, nog een Heezeman en de oprichter: E.J. (G.J.?) Middelbeek
In 1885 heeft Evert Jan Middelbeek de Winkewijertmolen te Ugchelen gekocht van Johannes van Delden. Al datzelfde jaar op 7 november krijgt hij een vergunning voor het oprichten van “eene wasscherij, bleekerij en droogerij gedreven door waterkracht en stoom” met de naam De Klaarenbeek. Niet te verwarren met de Veldekster in Ugchelen een wasserij met de naam De Oude Klarenbeek.
Zes jaar later op 24 februari 1891 is de wasserij, vermoedelijk door brand op de droogzolder in vlammen opgegaan.
In 1902 brandt de molen opnieuw af en werd eeen stenen wasserijgebouw neergezet. Het molenrad is in 1917 vervangen door een stoommachine. In de jaren 50 werd er bij Van Gelder Papier en pompinstallatie in werking gesteld waardoor de Winkewijertsprengen droog vielen. De wasserij moest toen ook door middel van een pomp worden geleverd.
Na de periode Middelbeek runt tot de eerste helft van de jaren 70 de firma Beekman en Zoon De Klarenbeek. Het adres is dan Marten Orgeslaan 26, voorheen Winkewijertlaan 106. In 1976 is het einde wasserij.
In 1984 verwoeste een 3e brand het pand voorgoed. De wasserij bestond al niet meer en het pand werd niet meer herbouwd
De plek waar de wasserij stond is nog wel terug te vinden langs de Winkewijertbeek. Een grote lindeboom langs de Laan van Westenenk, omringd met een hekwerk, is als herinnering aan de molen en de wasserij overeind gebleven.
Foto: Dik Witteveen
Foto: Dik Witteveen
Foto: Dik Witteveen
Foto: Dik Witteveen
NAC 21--06-1984
Er is voor de brand wel onderzoek gedaan om het pand op de monumentenlijst te krijgen maar het was al te vervallen helaas.
Voordat de Winkewijert een wasserij werd:
bron:https://www.nikkelsweb.nl/papiermakers/index.html
De Winkewijert
1623 Wijnant van Sallant - molen gelegd.
1648 Jacob Hendriks - pachter en papiermaker.
1689 Willem Bartels - 2/10 eigenaar.
Hendrik Janssen Smit en Luitje Jansen Westenenk - deels eigenaren.
1689 Henrick Jansen - pachter en papiermaker.
1698 Willem Bartels Smit - eigenaar en papiermaker.
1699 Reinder Daniels Schut - eigenaar.
1739 Jacob Cornelissen Meijerink - pachter en papiermaker.
1747 Teunis Reynders Schut - eigenaar.
1750 Magtelt Fredriks Put - eigenaresse.
1751 Jacob Meijerink - eigenaar.
1764 Gijsbertje Meijerink en Hendrikus Koldewijn - 1/6 part eigenaar en papiermaker (1785 5/6 part)
1807 (circa) Albert Luttikhuysen - papiermakersknecht.
Jacob Koldewijn - papiermaker.
1827 Jacob Koldewijn - eigenaar en papiermaker.
1851 Hendrik(us) Koldewijn - eigenaar en papiermaker.
1876 Johannes van Delden - eigenaar. (molen vernieuwd)
1885 E.J. Middelbeek - eigenaar. (verbouwd tot wasserij en blekerij)